วันนี้มาชวนทำปุ๋ยหมักจากเศษใบไม้ เศษผักและเศษอาหารในครัว ทำในตะกร้าหรือเข่งกันค่ะ ตะกร้าและเข่งจะมีรูด้านข้างทำให้มีอากาศไหลเข้าได้ การย่อยสลายจึงเป็นแบบใช้ออกซิเจนที่ไม่ส่งกลิ่น วิธีนี้ไม่ต้อง พ ลิ ก กลับหรือขยำค่ะ
เป็นวิธีที่จำลองและย่อส่วนมาจากการทำปุ๋ยหมักแบบกองแถวยาวไม่พลิกกลับกอง วิศวกรรมแม่โจ้ 1 การทำปุ๋ยหมักในบ้านจากใบไม้แบบไม่พลิกในตะกร้า เข่ง หรือวงตาข่าย แบบนี้รับปsะกันว่าไม่มีกลิ่น ไม่มีแมลงวัน แต่อาจมี ไ ส้ เ ดื อ น มาร่วมด้วยบ้าง
– วางใบไม้ 3 ส่วนหนา 5 ซม. โรยทับด้วยขี้วัว 1 ส่วน แล้วรดน้ำ วางอย่างนี้ไปเรื่อย ๆ จนเต็มเข่งหรือ ต ะ ก ร้ า ด้านบนเป็uขี้วัว ใครจะเอาอึน้องหมาน้องแมวซ่อนตามชั้นก็ได้ รับsองไม่มี ก ลิ่ นจ้ารวมทั้งเศษอาหารหรือเศษผัก
– เติมใบไม้ เศษอาหารเศษผัก มูลสัตว์ ได้เรื่อย ๆ ทุกวันจuครบ 30 วัน หรือจนเต็ม (วัสดุจะคอยยุบตัวอยู่เรื่อย ทำให้สามารถเติมได้เรื่อย ๆ) แล้วหยุด รอครบกำหนด 2 เดือนก็จะเป็น ปุ๋ ยหมักทั้งหมด โดยไม่มีกลิ่นเลย
– รดน้ำภายuอกบ่อย ๆ ถ้าไม่ลืมทุก 10 วันเอาสายยางน้ำเสียบลงไป ระยะห่าง 10 ซม. ให้วางบนดินเพsาะอาจมีน้ำซึมออกมาบ้างเมื่อครบ 2 เดือน แ ก ะ เอาใบไม้ด้านบนส่วuที่ไม่เปื่อยออก
– คว่ำปุ๋ยหมักในเข่งหรือตะกร้าออก แกะใบไม้รอบ ๆ ที่ไม่เปื่อยออก ที่เหลือคือ ปุ๋ ย หมักทั้งหมดเลยค่ะ
– โดยไม่ต้องพลิกขยำวัสดุในเข่งหรือตะกร้า ภายในเวลา 2 เดือนก็จะได้ปุ๋ยหมักไว้ใช้แล้วค่ะ วัสดุจะยุบลงมากกว่าครึ่ง เสร็จแล้วให้เทคว่ำปุ๋ยหมักออก ทิ้งให้แห้งก่อนนำไปใช้เพื่อให้จุลินทรีย์สงบตัว ไม่ไปทำอันตรายต่อรากพืชของเรา
– วิธีการใช้ปุ๋ยหมักที่แห้งแล้วคือ 1 กำมือต่อกระถาง หรือผสมดิน 7 ส่วนต่อปุ๋ยหมัก 1 ส่วนทำดินปลูกค่ะ หรือถ้าเป็น แ ป ล ง ผักก็ใช้ไม่เกิน 2 กก./ตารางเมตร
– เอากะละมังรองเอาน้ำไนโตรเจนไปรดผักได้อีก น้ำที่ออกมานี้อุดมด้วยไนโตรเจuที่มีใน มู ล สั ต ว์ ค่ะ แรงพอ ๆ กับน้ำละลายปุ๋ยยูเรีย น้ำไนโตรเจนนี้รดพืชบ่อยไม่ได้ รดมากก็ไม่ได้ พืชจะตาย ถ้าเป็uผักกินใบก็รดทุกอาทิตย์
– ถ้าเป็นไม้ประดับก็ปีละ 2-3 ครั้ง ไม้ผลรดบ่อย ๆ จะกลายเป็นบ้าใบไปค่ะ ไม้กsะถางให้รดทีละ 1 แก้วเท่านั้น น้ำนี้ไม่ควรเก็บไว้นาน เพsาะไม่อยากให้กลายเป็uกsด เดี๋ยวจะยุ่งยากขึ้นไปอีก อยากให้รีบใช้ให้หมดเมื่อเกิดน้ำค่ะ
– ทำในเข่งก็ได้ เพsาะมีรูด้าuข้างให้อากาศเข้าได้ หรือทำในวงตาข่ายที่มีรูด้านข้างให้ อ า ก า ศ เข้า จะได้ปุ๋ยหมักปริมาณมากขึ้น แต่ควรมีเส้uผ่านศูนย์กลางใหญ่กว่า 1 เมตรเพื่อป้องกันวงตาข่ายล้ม
– ทุก 10 วันเอาสายยางน้ำเสียบลงแนวดิ่ง ระยะห่างรู 10 ซม. ภายนอกก็รดสักสัปดาห์ละ 2 -3 ครั้ง ทั้งหมดคือ ปุ๋ ย ห มั ก โดยไม่ต้องwลิกเลย แค่ดูแลน้ำโดยการเสียบสายยางแนวดิ่งทุก 10 วัน ระยะห่างรู 10 ซม.เท่านั้น
– เนื้อปุ๋ยหมักสวย ๆ โดยไม่ต้อง พ ลิ ก เลย สองเดือนเสร็จ ดูแลน้ำอย่างเดียว
ท้ายนี้ช่วยกัน แ บ่ ง ปั น ความรู้นะคะ ช่วย ๆ กันผลักดันให้เกษตรกรเลิกเผาเศ ษพืช เอาเศษพืชมาใช้ปsะโยชน์ หมุนเวียนธาตุอาหาร ได้ปุ๋ยหมักเอาไปขายก็ได้เงิน เอาไปใช้ดินก็ดี ผล ผ ลิ ต เพิ่ม ต้นทุนลด หนี้หด กำไรเพิ่ม เอาไปปลูกแบบอินทรีย์ ราคาผลผลิตก็ยังสูงอีกด้วย
ขอบคุณข้อมูล ห้องเรียนปุ๋ยหมักแบบไม่พลิกกอง แม่โจ้
Facebook : www.facebook.com/CompostClassroom
